کتاب دو قرن سکوت بدون سانسور ( حمله اعراب به ایران )

کتاب دو قرن سکوت

کتاب دو قرن سکوت نخستین بار به صورت پاورقی در نشریه «مهرگان» چاپ شد و سپس در سال ۱۳۳۰ به‌صورت کامل منتشر گردید. این کتاب به سرعت نایاب شد، اما نویسنده آن آقای عبدالحسین زرین‌کوب به چاپ مجدد رضایت نداد و اعلام کرد قصد بازنویسی آن را دارد. سرانجام، پس از پنج سال تحقیق و بررسی منابع متعدد، نسخه کامل‌تری را در سال ۱۳۳۶ توسط انتشارات امیرکبیر منتشر کرد. او در مقدمه ویرایش دوم به برخی انتقادات پاسخ داد و آن‌ها را ناشی از جوانی و تعصب خود دانست.

زرین‌کوب در ( دو قرن سکوت ) به تفصیل شرح می‌دهد که ایرانیان پس از حمله اعراب و برای نشر اسلام، در بهت و حیرت فرو رفتند و امکان واکنش منطقی نداشتند، بنابراین چیزی جز زبان شمشیر نشناختند و دو قرن جز با شمشیر سخن نگفتند. او از برخی شواهد تاریخی صحبت می‌کند که در اصالت آن‌ها شک است، اما این کتاب همچنان به‌عنوان یکی از منابع معتبر و محبوب در میان ادیبان و پژوهشگران شناخته می‌شود.

کتاب دو قرن سکوت بدون سانسور

کتاب معروفیست که به توضیحات زیادی نیاز ندارد. در این کتاب، زرینکوب ابتدا شرایط سیاسی و فرهنگی سرزمین‌های عربستان و مناطق عرب نشین و ایران را قبل از شروع جنگ بررسی می‌کند و سپس به بررسی دوران جنگ و دو قرن سکوت می‌پردازد.

در این جنگ‌ها، خلفای راشدین ابوبکر عمر عثمان بر اساس تاریخ، به عنوان آغازگران حمله بودند و جنگ را بهانه‌ای برای گسترش اسلام می‌دانستند. اما برخی از تحقیق‌گران مانند آقای شفا، معتقدند که در اسلام اجازه حمله به دیگران داده نشده است.

از سوی دیگر، روحانیون زرتشتی هر روز قدرت خود را بیشتر می‌کردند و با همراهی سپاهیان، زمین‌های بزرگ را تصاحب می‌کردند و با بهره‌برداری از قدرت خود، فساد بیشتری در جامعه ایجاد می‌کردند. این موضوع باعث ایجاد سوالاتی درباره نقش روحانیون در جنایات و فساد‌های اجتماعی می‌شود.

کتاب ممنوعه حمله اعراب به ایران ( نگاهی به کتاب دو قرن سکوت )

در این کتاب با بسیاری از شخصیت‌های تاثیرگذار دوران صدر اسلام و اواخر حکومت ساسانی آشنا می‌شویم. از جمله این شخصیت‌ها، رستم، فرمانده سپاه ایران در نبرد قادسیه است که تحت تاثیر سفیران اسلام قرار می‌گیرد !

نکته جالب توجه در نبرد قادسیه این است که اعراب قادر به عبور از رود دجله نبودند تا اینکه یک ایرانی به آنان قسمت کم‌عمق رودخانه را نشان داد !

و در نبردهای قادسیه، شوشتر، و جلولا، همواره خیانتکارانی از میان ایرانیان وجود داشتند که به شکست‌ها دامن می‌زدند. فساد گسترده در میان موبدان و هیربدان زرتشتی باعث تضعیف حکومت ساسانی و رویگردانی مردم از دین زرتشت شد و مردم را به ادیان دیگر کشاند. در اصفهان، خراسان، و قم کشتارهای هولناکی رخ داد و مالیات‌های سنگین بر مردم تحمیل می‌شد.

در نبرد جلولا، جنازه‌ها تا سال‌ها بر زمین باقی می‌ماندند تا اینکه از بین میرفتند . از لحاظ تمدن و فرهنگ، تفاوت‌های بسیاری میان ایران و اعراب وجود داشت؛ مثلاً اعراب قادر به تشخیص نمک از کافور نبودند و سنگ‌های زینتی را نمی‌شناختند.

مردان ایرانی به قتل می‌رسیدند و زنان و کودکان به مدینه برده می‌شدند. فرمانده جنگ شوشتر، فیروزان، به واسطه خیانت یکی از اطرافیانش، شکست خورد و به اسارت ابو موسی اشعری درآمد. او به مدینه فرستاده شد و به بردگی گرفته شد.

فاتحان به تعقیب فراریان پرداختند و کشتار و غارت به حدی گسترده بود که حدود سیصد هزار زن و دختر به اسارت درآمدند. شصت هزار نفر از آن‌ها به همراه نهصد بار زر و سیم به عنوان خمس به دارالخلافه عمر بن خطاب ارسال شدند و در بازارهای برده‌فروشی اعراب به فروش رسیدند. این زنان در اسارت به نوبت با مردان همخوابه شدند و فرزندان زیادی به‌عنوان نسل‌های ناشناخته از خود بر جای گذاشتند.

هرمزد، فرمانده دیگری، پس از فتح نهاوند به مدینه فرستاده شد و از دیدن کودکان ایرانی در بازار بردگان گریست. تا اینکه ابولولو فیروز، انتقام فتح نهاوند را از عمر بن خطاب که متجاوزگر و بانی اصلی حمله اعراب بود گرفت.

عرب‌ها چون تجربه حکومت‌داری نداشتند، از ایرانیان بهره می‌بردند. نامه عمر به سعد ابن ابی وقاص حاکی از این بود که کتاب‌هایشان را نابود کنند، زیرا قرآن برای هدایت آنان کافی است !

ابومسلم، که از نژاد رهام پسر گودرز بود، شکست نهاوند را در زاب جبران کرد. پس از کشته شدن ابومسلم، قیام‌های خونینی در پی خونخواهی او رخ داد. فساد در میان اعراب بیداد می‌کرد  بوزینه زبیده هارون صاحب قدرت و ملازم بوده و این میمون بکارت چند دختر را هم بر داشته بود !

فضای ایدئولوژیک که اعراب ساخته بودند موجب خفقان در ایران شد و قیام بابک خرمدین که به مدت بیست سال ادامه داشت، اعراب بسیاری را به کام مرگ کشاند. برخلاف روایات متداول، کتاب این قیام را از دیدگاه مزدکیان منفور نزد ایرانیان نشان داده است.

نکته : نویسنده جانب انصاف را رعایت کرده و بسیاری از غارت‌های اعراب را ناشی از فساد حکومت دانسته، نه آموزه‌های اسلام!

درباره نویسنده کتاب دو قرن سکوت

عبدالحسین زرین‌کوب، نویسنده، منتقد ادبی و تاریخ‌نگار برجسته ایرانی، در ۲۷ اسفند ۱۳۰۱ در بروجرد به دنیا آمد. خانواده‌اش از خوانسار بودند و او از نوادگان ملا علی‌اکبر خوانساری به شمار می‌رفت. آثار زرین‌کوب به عنوان منابع معتبر در زمینه تصوف و مولوی‌شناسی شناخته می‌شوند.

در دوران ابتدایی تحصیل در دانشگاه، زرین‌کوب با قمر آریان آشنا شد. قمر آریان در گفتگویی در سال ۱۳۸۳ در روزنامهٔ جام‌جم اشاره کرد که این آشنایی نزدیک به ۹ سال به طول انجامید، تا اینکه عبدالحسین، در سن سی‌سالگی، از او خواستگاری کرد. آریان گفت که وقتی این موضوع را با پدرش در میان گذاشت، متوجه شد که پدرش با زرین‌کوب آشناست و مقالاتش را خوانده، اما تصور می‌کرده نویسنده باید مردی در سن ۵۰ سالگی باشد. آن‌ها در سال ۱۳۳۲ ازدواج کردند و ادامه تحصیلات را در مقطع دکتری دنبال کردند.

پس از فارغ‌التحصیلی، سفرهایشان آغاز شد. قمر آریان سال‌های زیادی را در کنار عبدالحسین در هند و چندین کشور اروپایی و عربی گذراند. این زوج فرزندی نداشتند.

زرین‌کوب بیش از چهل سال در دانشگاه تهران به تدریس ادبیات فارسی و تاریخ اسلام پرداخت و بعد از انقلاب اسلامی با مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی همکاری داشت و ۶۵۰۰ کتاب و مجله به این مرکز اهدا کرد.

او در ۲۴ شهریور ۱۳۷۸ در سن ۷۷ سالگی درگذشت.

خواندن کتاب دو قرن سکوت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

دو قرن سکوت برای کسانی که قصد دارند تاریخ حمله اعراب را از چندین زاویه بررسی کنند مناسب است. این کتاب اطلاعات جامعی از دوره‌های تاریخی در اختیار خواننده قرار می‌دهد که کمتر به آن پرداخته شده است. این کتاب تاریخی را حکایت می‌کند که قرن‌ها پژوهشگران به آن بی‌توجه بوده‌اند.

حمله اعراب به ایران از چه زمانی آغاز شد ؟

از زمان اولین خلیفه بعد پیامبر اسلام  ابوبکر جنگ شروع شد در دوران عمر بن خطاب ب اوج خود رسید و تا آخر حکومت خلیفه سوم عثمان این حمله ها ادامه داشت .

علت اصلی سقوط ساسانیان به گفته کتاب دو قرن سکوت چه بود ؟

اعراب بادیه نشین دور از تمدن نمی توانستند لشگر ایران را شکست دهند ولی ورود کشیشان مذهبی زرتشت به سیاست و همینطور فساد اشراف در دربار ساسانیان باعث شکست ایرانیان از لشگر عمر بن خطاب شد .

کتاب دو قرن سکوت به چند بخش تقسیم میشود ؟

_ حمله اعراب و به خاموشی رفتن ایران

_آغاز خلافت بنی امیه و توحش حاکم در اون دوره

_آغاز آشفتگی و رستاخیز ایرانیان و دعوت ابومسلم

_روایت های ماورالنهر و فتح اون توسط اعراب

_خلافت عباسیان و نفوذ ایرانیان در دربار

_سرکشی ایرانیان علیه عباسیان(قیام بابک، مازیار)

_جنگ عقاید بین ایرانیان و اعراب در دوره مامون

بخش‌هایی از کتاب دو قرن سکوت : کتاب ممنوعه حمله اعراب به ایران

اعراب با ورود به کاخ کسری شروع به غارت کردند .
گویند فرق بین نمک و کافور راهم نمیدانستند حتی بعضی فکر میکردند که نقره از طلا باارزش تر است .

گفته اند عربی یاقوتی به هزار دینار فروخت گفتند چرا ارزان فروختی ؟
گفت از هزار بیستر اگر میدانستم همان میگفتم .

فرش مهستان را به مدینه فرستادن .واز بزرگی فرش در مدینه مکانی یافت نشد
که فرش را انجا بیندازند و در آخر فرش را پاره پاره کردند و بین سران قوم تقسیم کردند
و قسمتی بیست هزار دینار فروختند .

گویند اعراب به عمر نامه نوستند که با کتاب های کتابخانه ها چه کنیم ؟
عمر گفت :آن هارا به آب افکن که اگر آنچه در آن کتابها است سبب راهنمایی است
خداوند برای ما قران فرستاده است که از آنها راهی نمایانده تر است .

و اگر در آن ها جز مایه گمراهی نیست خداوند ما را از شر آنها در امان داشته است .
از این سبب کتاب ها را در آب یا آتش افکندند.

درد دل استاد زرین کوب با دو قرن سکوت:

امام علی علیه السلام در حمله به ایران چه نقشی داشت ؟

بعد از غصب خلافت توسط عمر و ابوبکر  و به شهادت رسیدن دختر پیامبر توسط عمر بن خطاب که همسر علی علیه السلام بود

ایشان خانه نشین شدند و در حمله به ایران شرکت نداشتند و مخالف این قضیه بودند.

در جنگ قادسیه، هنگامی که اعراب به کمک نیاز داشتند، خلیفه از امام علی (ع) خواست که به عنوان فرمانده به جبهه جنگ با ایرانیان برود، اما امام علی (ع) این پیشنهاد را رد کرد. به همین دلیل، خلیفه دوم سعد بن ابی وقاص را به عنوان فرمانده انتخاب کرد.

 مسئولان خلافت عمر در زمان فتح ایران در نظر داشتند که زمین‌های ایرانیان که تحت تسلط آنها قرار گرفته است را تقسیم کنند که این تقسیم بندی هم مربوط به زمین‌ها و هم مربوط به کشاورزانی می‌شده که بر این زمین‌ها کار می‌کردند، در واقع با این کار بحث برده شدن ایرانیان برای اعراب مطرح می‌شده که امام علی (ع) با طرح پیشنهاد تعیین خراج، جلوی این امر را گرفتند و با پیشنهاد ایشان از برده شدن کشاورزان ایرانیان جلوگیری شد.

توصیف رفتار امام علی علیه السلام از زبان عبدالحسین زرین کوب :

در توزیع عطا بین اشراف قریش و موالیان عجم (ایرانیان)، او هیچ تفاوتی قایل نبود. این بساط برابری‌خواهی او، باعث ناراحتی بزرگان عرب می‌شد. اما وقتی آنها اعتراض می‌کردند، او پرخاش می‌کرد و می‌گفت: «آیا می‌خواهید که پیروزی و برتری را با ستم و ظلم به دست آورم؟»

نسخه بدون سانسور و بدون حذفیات  کتاب دو قرن سکوت  را میتوانید از همین صفحه از سایت هشتگ کتاب تهیه بفرمایید .